Oost-west zonnepanelen: alles wat u moet weten over kosten, opbrengst en terugverdientijd

Steeds meer huiseigenaren en bedrijven kiezen voor een oost-west opstelling bij zonnepanelen. Maar is dit echt de slimste keuze voor jouw dak? In dit uitgebreide blog ontdek je de voordelen, nadelen, opbrengst, kosten en praktische tips. We nemen je stap voor stap mee in de mogelijkheden, zodat je niet alleen weet of een oost-west opstelling bij jou past, maar ook hoe je optimaal rendement haalt uit je dak. Of je nu een particulier bent die nadenkt over zonnepanelen of een ondernemer die het dak van zijn bedrijfspand wil benutten, dit artikel biedt waardevolle inzichten.

Daarnaast kijken we naar actuele ontwikkelingen, zoals de afbouw van de salderingsregeling, en leggen we uit waarom juist een oost-west opstelling toekomstbestendig kan zijn. Ook gaan we in op de financiële voordelen: wat kosten zonnepanelen tegenwoordig eigenlijk en hoe verhoudt een oost-west systeem zich tot een traditionele zuid-opstelling? Wil je vooraf meer weten over de investering, bekijk dan ook zeker het overzicht van de kosten van zonnepanelen. Daarmee krijg je direct een idee van de prijsrange en terugverdientijd.

Wat is een oost-west opstelling?

Een oost-west opstelling betekent dat zonnepanelen in twee rijen worden geplaatst: één helft richting het oosten, de andere helft richting het westen. Dit gebeurt vaak op een plat dak, waarbij de panelen in een lichte hoek worden opgesteld. In tegenstelling tot de klassieke zuid-opstelling, waar alle panelen dezelfde kant op staan, zorgt deze methode voor een betere verdeling van de stroomproductie over de dag.

Dit maakt een oost-west opstelling bijzonder interessant voor huishoudens en bedrijven die veel energie verbruiken in de ochtend en avond. Denk bijvoorbeeld aan gezinnen met kinderen die ‘s ochtends vroeg apparaten gebruiken of ondernemers die vooral later op de dag stroom verbruiken. Doordat de pieken van de opbrengst meer gespreid zijn, sluit de productie beter aan op het daadwerkelijke verbruik. Hierdoor hoef je minder terug te leveren aan het net, wat steeds belangrijker wordt nu de salderingsregeling langzaam wordt afgebouwd. Meer informatie over hoeveel panelen er op jouw dak passen, vind je in ons uitgebreide artikel over zonnepanelen.

Kenmerken van een oost-west opstelling:

• Ideaal voor platte daken met beperkt oppervlak.
• Panelen staan rug-aan-rug, waardoor je meer panelen kwijt kunt.
• Opbrengst is verspreid over de dag (ochtend- en avondpiek).
• Minder afhankelijk van alleen de middagzon.

Een bijkomend voordeel is dat de panelen bij deze opstelling vaak lager worden geplaatst dan bij een zuid-opstelling. Dat maakt de constructie minder gevoelig voor windbelasting en vaak ook esthetisch aantrekkelijker. Bovendien kan je vaak méér panelen installeren dan je in eerste instantie zou verwachten, zeker als je kiest voor de beste zonnepanelen in combinatie met een slim legplan.

Voordelen van een oost-west opstelling

1. Meer panelen op je dak
   Met een oost-west opstelling benut je je dakoppervlak optimaal. Omdat de panelen rug-aan-rug worden geplaatst in een hoek van ongeveer 10 tot 15 graden, nemen ze veel minder ruimte in beslag dan bij een zuid-opstelling. Hierdoor kan je vaak tot wel 20–25% meer panelen plaatsen. Dit is vooral interessant als je in de toekomst wilt uitbreiden of wanneer je van plan bent een thuisbatterij te gebruiken. Extra panelen zorgen dan voor voldoende capaciteit om ook je batterij efficiënt op te laden. Dit maakt je huishouden minder afhankelijk van het elektriciteitsnet en beter voorbereid op de toekomst.
2. Opbrengst beter gespreid
   Bij een klassieke zuid-opstelling wordt het grootste deel van de stroom rond het middaguur opgewekt. Dat betekent dat je vaak veel moet terugleveren op momenten dat je er zelf weinig aan hebt. Bij een oost-west opstelling heb je juist in de ochtend en in de avond – momenten waarop de meeste huishoudens actief zijn – een hogere opbrengst. Dit leidt tot een hoger percentage direct eigen verbruik en dus een betere terugverdientijd. Wanneer je bijvoorbeeld elektrisch kookt of een elektrische auto oplaadt, is dit type systeem bijzonder gunstig. Lees ook ons artikel over zonnepanelen particulier voor meer tips hoe je je eigen verbruik maximaal benut.
3. Beter afgestemd op afbouw salderingsregeling
   De overheid is van plan om de salderingsregeling in stappen af te bouwen. Dit betekent dat het terugleveren van stroom aan het net minder aantrekkelijk wordt. Bij een oost-west opstelling verbruik je een groter deel van je opgewekte energie direct zelf. Hierdoor wordt de waarde van je investering minder afhankelijk van de salderingsregeling. Voor zowel particulieren als bedrijven is dit een groot voordeel. Zeker voor ondernemers die nadenken over zonnepanelen zakelijk is dit een toekomstbestendige keuze.
4. Lagere windbelasting
   Omdat de panelen rug-aan-rug staan, vangen ze minder wind. Dit verkleint het risico op schade en maakt de installatie veiliger. Vooral bij hogere gebouwen of open locaties is dit een belangrijk voordeel. Bovendien kan de installatie vaak zonder ballast worden geplaatst, wat de belasting op het dak aanzienlijk vermindert. Dit betekent dat zelfs oudere daken vaak geschikt zijn voor een oost-west opstelling. Voor een veilige en professionele plaatsing is het raadzaam een specialist in te schakelen. Lees hier meer over zonnepanelen installeren.

 

Nadelen van een oost-west opstelling

Een oost-west opstelling heeft veel voordelen, maar er zijn ook enkele aandachtspunten waar je rekening mee moet houden.

• Iets lagere opbrengst per paneel
  Doordat de panelen niet continu in de meest gunstige hoek naar de zon staan, ligt de opbrengst per paneel zo’n 5–10% lager. Dit kan je compenseren door simpelweg meer panelen te plaatsen. Gelukkig maakt de compacte plaatsing dit vaak mogelijk.
• Complexere omvormer-configuratie
  Bij een oost-west systeem moet de omvormer rekening houden met twee verschillende oriëntaties. Dit betekent dat er minimaal twee MPPT-ingangen nodig zijn of dat je kiest voor optimizers. Dit maakt de installatie iets duurder, maar ook betrouwbaarder. Wanneer er toch storingen ontstaan, kan het handig zijn om een expert te hebben die gespecialiseerd is in het opsporen van defecte zonnepanelen.
• Mogelijk meer panelen nodig
  Omdat de opbrengst per paneel lager ligt, heb je meer panelen nodig om hetzelfde totaalrendement te behalen. Dit vraagt om een goede afweging tussen investering, dakoppervlak en toekomstig energieverbruik. Voor sommige daken kan dit een uitdaging zijn, maar in de meeste gevallen biedt een oost-west opstelling juist méér mogelijkheden.

Hoewel dit nadelen lijken, is het belangrijk om ze af te wegen tegen de voordelen. Zeker wanneer je kiest voor hoogwaardige materialen en een professionele installatie, wegen de voordelen vaak zwaarder. Kijk ook eens naar ons overzicht van de beste zonnepanelen om te ontdekken welke types het meest geschikt zijn voor een oost-west opstelling.

Opbrengst van oost-west zonnepanelen

Een veelgestelde vraag: Leveren oost-west zonnepanelen genoeg op?

Het antwoord is ja, al moet je rekening houden met nuances. Gemiddeld ligt de opbrengst per paneel 5–10% lager dan bij een zuid-opstelling, maar doordat je meer panelen kunt plaatsen, is het totale rendement vaak hoger. Bovendien sluit de spreiding van de opbrengst beter aan op het verbruik in een huishouden of bedrijf, waardoor je minder afhankelijk bent van teruglevering. Stel dat je veel apparaten ‘s ochtends of ‘s avonds gebruikt – denk aan de wasmachine, warmtepomp of het opladen van een elektrische auto – dan haal je met een oost-west opstelling vaak meer uit je eigen stroom.

 

Rekenvoorbeeld:

• Zuid-opstelling: 8 panelen van 450 Wp → ± 3.600 kWh per jaar.
• Oost-west opstelling: 12 panelen van 450 Wp → ± 4.800 kWh per jaar.

Zoals je ziet, kan de totale opbrengst zelfs hoger uitvallen, ondanks het lagere rendement per paneel. Dit maakt het systeem vooral interessant als je voldoende dakoppervlak hebt. Wil je weten welke opbrengst je in jouw specifieke situatie mag verwachten, dan is een legplan op maat essentieel. Vaak wordt dit gecombineerd met een advies over zonnepanelen installeren, zodat je vooraf een duidelijk beeld hebt van kosten en opbrengsten.

Kosten en terugverdientijd

De kosten van een oost-west systeem hangen af van meerdere factoren: het aantal panelen, de kwaliteit van de omvormer, de dakconstructie en het type montagesysteem. Over het algemeen liggen de kosten iets hoger door de complexere omvormer, maar dit wordt vaak gecompenseerd doordat je meer panelen kwijt kunt en dus meer stroom produceert.

 

Indicatieve kosten (plat dak, 12 panelen, 450 Wp):

• Totale prijs: € 6.500 – € 7.500
• Jaaropbrengst: ± 4.800 kWh
• Besparing: ± € 1.300 per jaar (bij €0,27/kWh)
• Terugverdientijd: 5–6 jaar

Het voordeel van een oost-west systeem is dat de terugverdientijd nauwelijks langer is dan bij een zuid-opstelling, terwijl je vaak meer capaciteit installeert. Wil je een nauwkeurig overzicht van de kosten, bekijk dan de pagina wat kosten zonnepanelen en ontdek welk systeem het best aansluit bij jouw budget. Voor bedrijven kan het interessant zijn om te kijken naar fiscale voordelen zoals de EIA- en KIA-regeling.

Oost-west vs. zuid: wat past bij jou?

Het maken van de juiste keuze hangt sterk af van je dak en je energiebehoefte. Bij een zuid-opstelling heb je het hoogste rendement per paneel, maar kan je minder panelen kwijt. Bij een oost-west opstelling benut je je dak optimaal, met een gespreide opbrengst die vaak beter aansluit op je verbruik.

 

Als je een plat dak of een breed dak hebt zonder zuidoriëntatie, is een oost-west opstelling vaak de meest rendabele keuze. Heb je een perfect zuidgericht schuin dak, dan blijft de zuid-opstelling interessant. Toch kiezen veel huiseigenaren tegenwoordig voor oost-west vanwege de spreiding van het verbruik. Wil je weten welke keuze voor jouw situatie het beste is, laat je dan adviseren door een expert in zonnepanelen.

 

Techniek: omvormer en optimizers

Een oost-west systeem vraagt om een goede omvormer. Belangrijk is dat deze meerdere MPPT-ingangen heeft (voor beide richtingen). Bij schaduw of ongelijke opbrengst zijn optimizers aan te raden. Dit zorgt ervoor dat elk paneel optimaal blijft presteren, ook als een deel van de installatie tijdelijk minder zon vangt. Vooral bij daken met obstakels zoals dakkapellen of schoorstenen kan dit een groot verschil maken.

 

Checklist:

• Kies altijd voor minimaal 2 MPPT-ingangen.
• Bij kleine systemen kan een string omvormer met optimizers de oplossing zijn.
• Vraag een installateur om berekeningen op maat en bekijk onze gids over zonnepanelen installeren voor meer informatie.

Daarnaast kan een combinatie met een thuisbatterij de efficiëntie van je systeem nog verder vergroten. Met een batterij sla je overtollige stroom op en gebruik je die later op de dag, wat perfect aansluit op de gespreide productie van een oost-west opstelling.

 

Vraag uw offerte aan

Bent u geïnteresseerd in een oost-west opstelling voor zonnepanelen op uw dak? Vraag dan HIER een vrijblijvende offerte aan en ontvang een persoonlijk voorstel met kosten, opbrengst en terugverdientijd op maat voor uw situatie.